سیاست های تهیه بکاپ از اطلاعات سرور
مقدمه
آیا تابحال اطلاعات خود نظیر فیلم یا تصاویر شخصی، پروژه کاری و یا دانشگاهی، اطلاعت دیتابیس و Server Side را به هر علتی از دست داده اید ؟! آیا واژه Data Lost را از شخص یا در یک خبر شنیده اید ؟ اهمیت تهیه فایل پشتیبان یا همان بکاپ زمانی مشخص می‌شود که شما اطلاعات مهمی را از دست داده باشید. تهیه فایل پشتیبان به دلیل اهمیت خود می‌تواند یک تخصص محسوب شود، زیرا اعمال سیاست اشتباه می‌تواند یک سازمان یا شرکت را برای همیشه نابود سازد. برای تهیه بکاپ باید یک استراتژی انتخاب شود تا اتلاف زمان و هزینه توجیح پیدا کند. در این مقاله سعی می‌کنیم نکاتی که باید بکاپ گیری مورد توجه واقع کردد را برسی نماییم.
بکاپ یا فایل پشتیبان چیست ؟
به تهیه فایل کپی یا فایل مشابه از اطلاعات مورد نظر، فایل بکاپ گفته می‌شود. بکاپ ممکن است بصورت خیلی ساده با استفاده از Ctrl+v (کپی) و Ctrl +c (پیست) و یا توسط برنامه های کاربردی و تکنولوژی های جدید و مدرن که برای این کار تولید شدند بصورت ساده یا پیشرفته با استراتژی تهیه شود. بکاپ به این دلیل از اطلاعات گرفته می‌شود تا از خسارات مالی و زمانی جلوگیری نماید. ممکن است با از دست دادن تصاویر شخصی خود شما کمی ناراحت و نگران شوید اما زمانی که اطلاعات یک سازمان و یا شرکت از دست برود چه میکنید ؟!
اهمیت و طبقه بندی اطلاعات
اطلاعات برای هر شخص دارای مرتبه ای از اهمیت می‌باشد. پس در ابتدا باید اطلاعات خود را طبقه بندی و میزان اهمیت آن را برای خود مشخص سازید. به این فکر کنید که سازمان یا شرکت مورد نظر چه میزان برای تولید و یا جمع آوری اطلاعات مورد نظر هزینه کرده است، سپس میزان اهمیت هر بخش از Data را برای خود در یک نمودار وارد نمایید تا بتوانید بهترین سیاست را در مورد آن اتخاذ نمایید.
اطلاعات می‌تواند شامل تصاویر، متون، کد ها و فایل های پروژه، پایگاه داده و دیگر اطلاعات باشد. تجربه اثبات کرده است در اکثر موارد دیتابیس یا همان پایگاه داده از بالا ترین اهمیت برای سازمان ها برخوردار بوده و باید بشدت در حفظ و نگهداری آن کوشید. از دست دادن دیتابیس می‌تواند جبران ناپذیر باشد مخصوصا زمانی که اطلاعات ثبت شده در آن User Information یا Banking transaction (تراکنش بانکی) باشد. در نظر بگیرید چند ثانیه اطلاعات ثبت تراکنش یک بانک از بین برود. خسارت وارد شده غیر قابل توصیف است. از کارفرما یا کابر خود بخواهید میزان اهمیت اطلاعات خود را کاملا مشخص سازد، تا بتوانید در تصمیم گیری راحت تر عمل کنید.
دلایل از دست دادن اطلاعات :
- مشکلات سخت افزاری
- مشکلات نرم افزاری
- خطای فردی کارشناسان
- عوامل طبیعی مانند سیل، اتش سوزی و …
- ویروس های کامپیوتری
نمودار :
استفاده از سخت افزار و یا نرم افزار در تهیه بکاپ : جهت تهیه فایل بکاپ می‌توانید از سخت افزار و یا نرم افزار های تولید شده استفاده نمایید. انتخاب نوع آن مستقیما به سیاست انتخاب شده توسط شما وابسته است. میزان هزینه برای خرید سخت افزار ، لایسنس نرم افزار و نگهداری آن به نوع انتخاب شما بستگی دارد. می‌توانید از نرم افزار های رایگان نیز استفاده نمایید، اما قبل از آن باید نیاز های خود از ابزار انتخاب شده را مشخص نمایید. اگر هدف بکاپ یک سرور ساده لینوکسی است می‌توانید با تهیه یک سرور مشابه و با نوشتن یک Bash Script ساده و قرار دادن آن در Crontab بصورت ساعتی و یا روزانه از فایل های خود بکاپ تهیه نمایید. اما اگر تعداد سرور های شما بیش از یک سرور و حجم اطلاعات شما سنگین باشد چه باید کرد ؟!
مدل ها یا پلن های بکاپ :
شما جهت تهیه فایل بکاپ می‌توانید از یکی از پلن های زیر استفاده نمایید، انتخاب پلن های معرفی شده با توجه به میزان اهمیت اطلاعات شما خواهد بود.
- Unstructured : در این نوع هیچ سیاست خاصی دنبال نمی‌شود و شخص با استفاده از Media هایی مانند CD و یا یک حافظه فلش اقدام به تهیه بکاپ می‌کند. این نوع بکاپ گیری اصولی نبوده و قابلیت باز گشت پذیزی اتوماتیک و اصولی در آن وجود ندارد و امکان از دست دادن اطلاعات در آن بسیار بالاست. این پلن برای کاربرد شخصی و اطلاعات کم ارزش مناسب می‌باشد.
- Full only / System imaging : بکاپ گیری از همه اطلاعات موجود بصورت منظم و یا تهیه یک System image زمانی که سیستم در حالت پایدار قرار دارد می‌تواند یک راهکار قابل اعتماد برای ما باشد. یا این نوع بکاپ شما قبل از تغییر در کدنویسی یا تغییر در سیستم عامل و یا جابه جایی اطلاعات، مطمئن هستید که یک بکاپ کامل در اختیار دارید و اگر مشکلی ایجاد شود بکاپ را ریستور میکنید.
- Incremental : با این متد دیگر به بکاپ گیری کلی یا Full backup از اطلاعات زمانی که اطلاعات ما تغییر نداشته نیازی نخواهیم داشت و فقط زمانی بکاپ تهیه می‌شود که اطلاعات ما شامل تغییر شده است. برای مثال در روز شنبه یک فول بکاپ از اطلاعات تهیه شده است، اگر در روز یکشنبه فایل های خاصی تغییر کند مجددا از آن بکاپ تهیه می‌شود. این نوع بکاپ بین بازه زمانی فول بکاپ ها اعمال شده و از فول بکاپ به عنوان مرجع استفاده می‌کند.
- Differential : این پلن نیز فایل هایی که از بکاپ قبلی تغییر کرده است را بکاپ گیری می‌کند. حجم بکاپ بین دو فول بکاپ افزایش یافته و زمانی که بخواهید فول ریستور انجام دهید از آخرین بکاپ استفاده کرده و فایل هایی که تقییر کرده است را ریستور می‌کند.
- Reverse delta : زمانی که یک فول بکاپ تهیه شود بین نقات زمانی تعیین شده برای فول بکاپ گیری ، فایل هایی که تغییر یافته با فایل های قدیمی موجود در فول بکاپ تعویض می‌شود. معمولا این پلن برای سیستم هایی اجرا می‌شود که کمترین میزان تغییر اطلاعات بین بازه های زمانی را دارد.
- Continuous data protection : زمانی که بازه های زمانی برای فول بکاپ تعیین شد بین این بازه ها تغییرات در قالب یک لاگ ذخیره می‌شود. به طور معمول بجای اینکه کل فایل پس از تغییر بکاپ گیری شود، تغییرات بایت هر فایل مورد برسی قرار گرفته و لاگ آن ثبت می‌شود. از این روش برای Roll-Back کردن اطلاعات استفاده می‌شود.
نکاتی که قبل از اتخاذ سیاست بکاپ گیری باید به آن توجه شود :
- متد و یا پلن بکاپ گیری خود را مشخص کنید.
- نوع دیتایی که قرار است از آن بکاپ تهیه شود باید مشخص شود.
- در چه بازه های زمانی باید از اطلاعات بکاپ گرفته شود.
- چه اشخاصی ادمین بوده و می‌توانند به اطلاعات پشتیبان دسترسی داشته باشند.
- چگونه باید از فایل های پشتیبان محافظت شود.
- میزان بودجه ای که شرکت می‌تواند برای بکاپ گیری هزینه کند.
- میزان نگهداری هر فایل بکاپ
چند نرم افزار سیستم های بکاپ گیری ۲۰۲۳:
- Veeam Backup & Replication
- Acronis Cyber Protect Cloud
- Nova BackUp
- Druva Phoenix
- EaseUS
مستند سازی سیاست های بکاپ گیری
مستند سازی سیاست های تهیه فایل پشتیبان فواید بسیاری دارد که تهیه آن را برای هر سیستم ادمین الزامی می‌کند! با اختصار به دلایل تهیه Document برای سیاست های بکاپ می‌پردازیم.
-
- کمک به مشخص شدن سیاست ها ، مراحل و مسئولیت ها
- محل تهیه بکاپ
- بازه زمانی تهیه بکاپ
- مدل و نحوه بکاپ گیری
- چه نرم افزار و سخت افزاری مورد نیاز ماست
- پلن های جانشین
- یک زمانبندی بدون نقص و با برسی شرایط برای تهیه بکاپ
- مشخص کردن مسئول های تهیه نگهداری بکاپ، تعداد افراد باید بیش ار یک نفر باشد تا در شرایط بحرانی حداقل یک فرد در دسترس باشد.
- مشخص کردن افرادی برای بررسی صحت تهیه بکاپ تا در زمان نیاز فایل بکاپ سالم و قابل ریستور باشد.
- اطمینان از این که اطلاعات می‌تواند بطور کامل ریستور شود.
- آموزش اشخاصی که برای مدیریت بکاپ ها تعیین شده اند.
- سعی شود سیستم پیاده سازی شده تقریبا یا بطور کامل خودکار باشد.
- مطمئن شوید کپی دیگری از بکاپ وجود دارد و این بکاپ روی رسانه مبدا نباشد. ذخیره بکاپ در سرور خود فایل کاملا اشتباه بوده و باید حتما کپی دیگری از آن روی سرور دیگر نگهداری شود.
- مطمئن شوید فرمت اطلاعات زمان بکاپ مطابق با فایل مبدا باشد.
در آخر این سخن را همیشه به یاد داشته باشید :
{ اگر از یک فایل ۳ کپی در جای مختلف نداشته باشید. این فایل اصلا وجود ندارد }
